İnflyasiyanın təbii bir nəticəsi olaraq cəmiyyətin alış-veriş alışqanlıqları və davranışları sürətlə dəyişməyə davam edir.İPSOS Məişət Paneli araşdırma datası göstərir ki,ortalama olaraq bir səbətə ödənən məbləğ keçən illə müqayisədə 85% artarkən səbətdəki məhsul sayısı azaldı… Üstəlik səbətdəki tək dəyişiklik bununla məhdudiyyətli deyil, brend məhsulların milli şəbəkələrdəki paylaşımı tədricən artır. …Yaxşı, 2022- ci ildə məişətin Sürətli İstehlak Məhsulları (SİM) xərcləri keçən illə müqayisədə necə izlənilir. Ortalama bir məişət təxminən neçə gündə bir SİM (Sürətli İstehlak Məhsulları) alış-verişi edir? Əvvəlki ilə nisbətən alış-veriş sıxlığı necə dəyişdi? Cavablar İPSOS Məişət Paneli araşdırmasında….
Sürətli istehlak məhsulları xərcləri artarkən əsas məhsul qruplarında alış-veriş sıxlığı azaldı..
2022-ci ildə məişətinSürətli İstehlak Məhsulları (SİM) xərcləri keçən illə müqayisədə 80 %artım göstərdi.Ortalama bir məişət təxmini olaraq 2 gündə bir daha SİM (Sürətli İstehlak Məhsulları)alış-verişi etdi.
Araşdırma datası göstərir ki,keçən illə müqayisədə alış-veriş sıxlığı azaldı.Məişətlər Yanvar – Noyabr 2022 dönəmində 204 dəfə alış-verişə gedib ,hər alış-verişdə ortalama 85 TL xərclədi.Milli şəbəkələr və endirim marketləri xaricində bütün satış kanallarında və əsas məhsul qruplarında alış-veriş sıxlığı azaldı.
Market markalı məhsulların payı artdı
Ortalama bir məişət hər 100 Tl -lik xərcinin təxmini 54 Tl-sini brend ,24 Tl-sini açıq,22 TL-sini isə market markalı məhsullarına ayırdı.Cavablar keçən illə müqayisədə market markalı məhsullarının payının artdığını müşahidə edir.
Keçən ilə görə endirim marketlərinin daha çox seçim edilməsinin də təsirilə xüsusilə ət,pendir,duru yağ kimi ümumi qida məhsullarında bazar brendi məhsulların xərcləmə payı artıb.Market markalı məhsulların milli şəbəkələrdəki payı da tədricən artmağa davam edir;xüsusilə yumurta,toz şəkər,makaron,un kimi ümumi qida məhsullarında ,şəxsi baxım və təmizlik məhsullarında milli şəbəkələrdəki market markalı yönəlmənin artdığı görülür.
Qida və içəcəklərin səbətdəki payı artdı
Ortalama bir məişət hər 100 Tl -sinin 84-nü “Qida-İçəcək”,9-nu “Şəxsi baxım”,7-ni isə “Ev baxım məhsulu” üçün xərclədi.
Qida məhsulları içərisində süd məhsulları ən yüksək alış-veriş məbləğini yaradarkən onu ümumi qida və atıştırmalıklar (qəlyanaltılar) izləyir.
Endirim marketləri və e-ticarət yüksəlişdə
Türkiyədə pandemiya başladığından bu yana iki pərakəndə kanalı gündəmdən düşmür: Endirim marketləri və e-ticarət yüksəlişdə.
Dəyişən ekonomik vəziyyət bu trendi dəyişməsə də,vəziyyətin bəzi dəyişikliklər gətirdiyini demək mümkündür.Məişətin sərfəli məhsul axtarışı endirim marketlərinin genişlənmə sürətini artırdı və ümumi olaraq məişətə girən məhsul sayısındakı enişinə qarşı endirim marketlərindən alınan məhsul sayısı artım göstərdi. E-ticarət böyümə sürətini qorusa da bu kanaldakı trendlərə də daha çox endirim qiymət avantajı damğa vurdu.
Market markalı məhsulların milli şəbəkələrdəki payı tədricən artmağa davam edir
2022-ci il,inflyasiyanın sürətlə yüksəldiyi və təəssüf ki,90-ci illərin səviyyəsinə düşdüyü bir il olaraq tarixə keçdi.Vətəndaşların büdcəsindəki elektrik,isinmə,nəqliyyat və geyim kimi ehtiyacla birlikdə məişət içindəki istehlak xərcləri də qiymətlərin sürətlə yüksəlməsinə təsir etdi.
Bahalılıq ilə mübarizə aparmağa çalışan istehlakçıların baş vurduğu çarələrdən biri endirim marketlərini daha çox istifadə etmək oldu.Endirim marketlərinin evlərin market xərclərindən aldığı pay yüzdə 3-dən çox artım göstərdi.Məişətə girən məhsul ədədindən azalma varkən endirim marketlərindən edilən alış-verişlərdə məhsul ədədi yüzdə 4 artdı.
Keçən ilə görə endirim marketlərinin daha çox seçim edilməsinin də təsirilə xüsusilə ət,pendir,duru yağ kimi ümumi qida məhsullarında market markalı məhsulların xərcləmə payı artdı.Market markalı məhsulların milli şəbəkələrdəki payı da tədricən artmağa davam edir; xüsusilə yumurta,toz şekər,makaron,un kimi ümumi qida məhsullarında ,şəxsi baxım və təmizlik məhsullarında milli şəbəkələrdəki bazar brendlərinə yönəlmənin artdığı görülür.
Ortalama bir məişət hər 100 Tl -sinin 84-nü “Qida-İçəcək”,9-nu “Şəxsi baxım”,7-ni isə “Ev baxım məhsulu” üçün xərclədi.İdarə edilməsi çətin olan məişət büdcəsində prioritet olmayan bəzi məhsullardan qənaət edilməsinə görə qida və içəcəklərin payı artdı.
Məişətlər Yanvar – Noyabr 2022 dönəmində 204 dəfə alış-verişə gedib ,hər alış-verişdə ortalama 85 Tl xərclədi. Milli şəbəkələr və endirim marketləri xaricində bütün satış kanallarında və əsas məhsul qruplarında alış-veriş sıxlığı azaldı.
Edilən alış-verişlərdə hər dörd səbətin içində 1 və 3 ədəd arası məhsul oldu.Dekabr ayında yaşanan və Yanvarda da davam edəcəyi gözlənilən inflyasiya enişinin və sonradan açıqlanan əmək haqqı artımının Fevral ayından etibarən məişət xərcləmələrinə necə bir təsiri olacağını görəcəyik.
Mənbə: www.marketingturkiye.com.tr
